نقد کتاب درسی زبدۀ گلستان (ترجمه و شرح ترکی گزیده‌ای از گلستان)، نوشتۀ عثمان فایق (1307 ق)

نویسندگان

  • سیده زیبا بهروز دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، (مجری طرح)
  • علی اشرف صادقی استاد بازنشسته دانشگاه تهران، عضو پیوسته فرهتگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

در این مقاله سعی شده است با نگاهی اجمالی به کتاب زبدۀ گلستان، از شرح ‌و ترجمه‌های گلستان به زبان ترکی عثمانی، افزون‌بر مطالعه و بررسی شیوه و محتوای ویژة کتاب، میزان تطابق آن با هدف‌های ترجمه‌ای، یعنی آموزش زبان نیز سنجیده شود. این اثر جزو کتاب‌های درسی بوده و به همین سبب در اوایل قرن چهاردهم اهمیت داشته است. در این پژوهش از میان ترجمه‌های اندکِ درخور توجه برای کتاب گلستان، کتاب زبدۀ گلستان نوشتۀ عثمان فائق (1307 ق) به‌سبب هدفمندی و دیدگاه ویژه‌اش به گلستان و جایگاه تاریخی آن، انتخاب و نقد شده است. این پژوهش دربردارندة سه مبحث اصلی است: 1) معرفی و بیان ویژگی‌های برجستۀ کتاب در آموزش زبان و ادب فارسی؛ 2) بررسی کوتاه تحلیل‌های دستوری که در حاشیۀ گزیدۀ گلستان نوشته شده است. این بررسی برای دریافت و توصیف الگوهای دستوری منظور نویسنده و برخی ویژگی‌ها و قوّت و ضعف آن است؛ 3) ارزیابی کیفیت و دقت ترجمۀ ادبی ازنظر صورت و معنا. در مبحث سوم پس از مطالعة چند نظریۀ پرکاربرد در ترجمۀ متون، نظریۀ آنتوان برمن در ترجمۀ متون کلاسیک به‌سبب نزدیکی به هدف انتخاب شد و متن برپایة هفت شناسه از شناسه‌های دوازده‌گانه در تحریف متن ـ غنازدایی کیفی، غنازدایی کمی، شفاف‌سازی، فخیم‌سازی، تخریب الگوهای زبانی، تخریب سیستم مفهومی متن، اطناب کلام ـ نقد شد. نتایج بیانگر آن است که این کتاب با وجود نقص‌های گریزناپذیر اندک در ترجمۀ متون ادبی و کاستی‌هایی در شرح دستوری و زبانشناختی، ایده‌های جالبی برای شناساندن هر دو زبان ترکی و فارسی و به‌ویژه جنبه‌های آشکار و پنهان گلستان سعدی در بر دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

نقد و بررسی عبارات بحث‌انگیز گلستان سعدی در ترجمه عربی آن (روضه الورد)

یکی از ترجمه‌های مشهور گلستان سعدی به زبان عربی، روضه الورد اثر محمد عطاءالله فراتی، دانشمند و ادیب سوری است. مترجم در این اثر با مهارت تمام در گزینش واژگان و برگردان دقایق و ظرایف متن گلستان کوشش نموده است؛ ولی گاه در فهم برخی عبارات دچار اشتباه شده و نتوانسته مضمون را بدرستی در ترجمه منتقل کند. در این نوشتار، نمونه‌هایی از عبارات بحث‌انگیز گلستان با توجه به دیدگاه‌های صاحب‌نظران در باره آن‌ها...

متن کامل

بررسی و نقد ترجمه کتاب «معنی‌شناسی»

چکیده در عصر حاضر، مباحث مرتبط با معنی‌شناسی عمق و دامنه بیشتری به خود گرفته است و اندیشمندان این رشته مباحث و نظریه‌های مختلفی را در این خصوص عرضه کرده‌اند و دانش زبانشناسی به ویژه معنی شناسی به صورت علمی مستقل مطرح شد. از جمله این دانشمندان احمد مختار عمر می­باشد که با تالیف کتاب "فی علم الدلاله" به نظریه­های معنی شناسی پرداخته است. اثر مذکور توسط سید حسین سیدی به زبان فارسی برگردانده شده اس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 2

صفحات  25- 41

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023